Πύλη
Home Up

 

 

  Στην είσοδο μεγαλοπρεπούς φαραγγιού που χωρίζει τα βουνά Κόζιακας και Ίταμος, δυτικά των Τρικάλων, στα ριζά της Πίνδου, βρίσκεται η κωμόπολη της Πύλης, έδρα του ομώνυμου Δήμου. Δίπλα στην πόλη περνά ο Πορταϊκός ποταμός ο οποίος την χωρίζει από τον συνοικισμό Πόρτα-Παναγιά. Με πληθυσμό 1991 κατοίκων η Πύλη παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον γιατί βρίσκεται στο κέντρο σπουδών βυζαντινών και  μεταβυζαντινών μνημείων, αλλά και γιατί αποτελεί το πέρασμα προς τα γραφικά χωριά του Ασπροποτάμου και την Αρτα. 

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΟΡΤΑΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ Ή ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΜΕΓΑΛΩΝ ΠΥΛΩΝ

Ο ναός Πόρτα-Παναγιάς, ήταν το καθολικό της Ιεράς Μονής Μεγάλων Πυλών. Βρίσκεται στον οικισμό "Πόρτα" στα βόρεια του Δήμου Πύλης και επί της όχθης του Πορταϊκού. Σήμερα λειτουργεί ως ναός και είναι επισκέψιμος.

O ναός είναι σταυρεπίστεγος που κτίστηκε στα 1283 από τον Σεβαστοκράτορα Ιωάννη Αγγελο Δούκα Κομνηνό. Ο εξωνάρθηκας ανήκει στον τύπο του οκταγωνικού εγγεγραμμένου με γωνιακές ημικυκλικές κόγχες και ισόπλευρο τρούλλο. Στο τέμπλο υφίστανται ψηφιδωτές εικόνες Χριστού και Παναγίας, σε ανάστροφη θέση (1283-1289). Οι τοιχογραφίες που έχουν εναπομείνει στον κυρίως ναό όπως κι αυτές του νάρθηκα χρονολογούνται στον 18ο αιώνα.

Στο πλαίσιο των αναστηλωτικών και στερεωτικών εργασιών πραγματοποιήθηκε ανασκαφική έρευνα στο δάπεδο του ναού, που έφερε στο φως το παλαιό δάπεδο του ναού, όπως και πολλά αρχιτεκτονικά μέλη, αρχαίου ναού, σε δεύτερη χρήση.

 

 

 

 ΤΟΞΩΤΗ ΓΕΦΥΡΑ ΠΟΡΤΑΪΚΟΥ

Βρίσκεται 1 περίπου χλμ ανηφορίζοντας από την Πύλη και έχει κτισθεί το 1514 από τον Αγιο Βησσαρίωνα. Η γέφυρα αυτή ήταν η μοναδική μέχρι το 1936, που συνέδεε τον κάμπο με την περιοχή του Ασπροποτάμου. Είναι μονότοξη με μήκος 67 μ., πλάτος 2,05 μ. και μέγιστο ύψος 30,50 μ.